Đại Việt Sử Ký Toàn Thư (Hán – Nôm)

Kỷ nhà Triệu [9a9b]

Bản chụp nguyên văn chữ Hán

¶ 1 Leave a comment on paragraph 1 0

Tách câu và Phiên âm

¶ 2 Leave a comment on paragraph 2 0 諱胡，仲始之子，武帝之孫也。[9a*1*1]

¶ 3 Leave a comment on paragraph 3 0 Húy Hồ, Trọng Thủy chi tử, Vũ Đế chi tôn dã.

¶ 4 Leave a comment on paragraph 4 0 丙午，二年（漢建元六年）。[9a*2*1]

¶ 5 Leave a comment on paragraph 5 0 Bính Ngọ, nhị niên (Hán Kiến Nguyên lục niên).

¶ 6 Leave a comment on paragraph 6 0 秋，八月，有星孛于東方，長竟天。[9a*2*10]

¶ 7 Leave a comment on paragraph 7 0 Thu, bát nguyệt, hữu tinh bột vu đông phương, trường cánh thiên.

¶ 8 Leave a comment on paragraph 8 0 閩越王郢侵我邊邑。[9a*3*1]

¶ 9 Leave a comment on paragraph 9 0 Mân Việt Vương Sính xâm ngã biên ấp.

¶ 10 Leave a comment on paragraph 10 0 王守漢約，不擅興兵，使人賫書言其事於漢。[9a*3*9]

¶ 11 Leave a comment on paragraph 11 0 Vương thủ Hán ước, bất thiện hưng binh, sử nhân tê thư ngôn kì sự ư Hán.

¶ 12 Leave a comment on paragraph 12 0 漢多󰒂之，大爲𭛁兵，遣王恢出豫章，韓安國出會󰏲，擊閩越。[9a*4*7]

¶ 13 Leave a comment on paragraph 13 0 Hán gia nghĩa chi, đại vi phát binh, khiển Vương Khôi xuất Dự Chương, Hàn An Quốc xuất Cối Kê, kích Mân Việt.

¶ 14 Leave a comment on paragraph 14 0 淮南王安上書諫曰：「越方外之地，[9a*5*11]

¶ 15 Leave a comment on paragraph 15 0 Hoài Nam Vương An thượng thư gián viết: “Việt phương ngoại chi địa,

¶ 16 Leave a comment on paragraph 16 0 剪髮文身之不，可以冠帶之國法度理也。[9a*6*5]

¶ 17 Leave a comment on paragraph 17 0 tiễn phát văn thân chi dân, bất khả dĩ quan đái chi quốc pháp độ lí dã.

¶ 18 Leave a comment on paragraph 18 0 自三代之盛，胡粤不受正朔，非強不䏻服，威不能制，以為不居之地，不牧之民，不足以煩中國也。[9a*7*3]

¶ 19 Leave a comment on paragraph 19 0 Tự Tam đại chi thịnh, Hồ Việt bất thụ chính sóc, phi cường bất năng phục, uy bất năng chế, dĩ vi bất cư chi địa, bất mục chi dân, bất túc dĩ phiền Trung Quốc dã.

¶ 20 Leave a comment on paragraph 20 0 今自相攻擊，而陛下𭛁兵救之，是及以中國而 [9a*9*2] 勞夷狄也。[9b*1*1]

¶ 21 Leave a comment on paragraph 21 0 Kim tự tương công kích, nhi bệ hạ phát binh cứu chi, thị cập dĩ Trung Quốc nhi lao di địch dã.

¶ 22 Leave a comment on paragraph 22 0 且越人輕薄反襨，不用法度非一日之積。[9b*1*5]

¶ 23 Leave a comment on paragraph 23 0 Thả Việt nhân khinh bạc phản phức, bất dụng pháp độ phi nhất nhật chi tích.

¶ 24 Leave a comment on paragraph 24 0 一不奉詔，󰁮兵誅之，臣恐後兵革無時得息也。[9b*2*2]

¶ 25 Leave a comment on paragraph 25 0 Nhất bất phụng chiếu, cử binh tru chi, thần khủng hậu binh cách vô thời đắc tức dã.

¶ 26 Leave a comment on paragraph 26 0 間者，歳北不登，民生未復，今𭛁兵資粮，行数千里，夾以深林叢竹，多蝮蛇猛獸，夏月暑時，歐泄霍乱之病相隨屬也。曾未施兵接刅，死傷者必眾矣。[9b*3*1]

¶ 27 Leave a comment on paragraph 27 0 Gian giả, tuế bắc bất đăng, dân sinh vị phục, kim phát binh tư lương, hành số thiên lí, giáp dĩ thâm lâm tùng trúc, đa phúc xà mãnh thú, hạ nguyệt thử thời, âu tiết hoắc loạn chi bệnh tương tùy thuộc dã. Tăng vị thi binh tiếp ban, tử thương giả tất chúng hĩ.

¶ 28 Leave a comment on paragraph 28 0 臣聞軍旅之後，必有凶年，言以具愁苦之氣，薄隂陽之和，感天地之精，而災氣爲之生也。[9b*5*19]

¶ 29 Leave a comment on paragraph 29 0 Thần văn quân lữ chi hậu, tất hữu hung niên, ngôn dĩ cụ sầu khổ chi khí, bạc âm dương chi hoà, cảm thiên địa chi tinh, nhi tai khí vị chi sinh dã.

¶ 30 Leave a comment on paragraph 30 0 陛下德配天澤，及草木一，人有饑寒不終其天年而死者爲，之悽愴於心。[9b*7*15]

¶ 31 Leave a comment on paragraph 31 0 Bệ hạ đức phối thiên địa, trạch cập thảo mộc, nhất nhân hữu cơ hàn bất chung kì thiên niên nhi tử giả, vị chi thê thương ư tâm.

¶ 32 Leave a comment on paragraph 32 0 今方内無狗吠之警，而使甲卒暴露 …… [9b*9*6]

¶ 33 Leave a comment on paragraph 33 0 Kim phương nội vô cẩu phệ chi cảnh, nhi sử giáp tốt bạo lộ …

Dịch Quốc Ngữ

¶ 34 Leave a comment on paragraph 34 0 [9a] Tên húy là Hồ, con trai Trọng Thủy, cháu Vũ Đế.

¶ 35 Leave a comment on paragraph 35 0 Bính Ngọ, năm thứ 2 [135 TCN], (Hán Kiến Nguyên năm thứ 6). Mùa thu, tháng 8, có sao Chổi mọc ở phương đông, đuôi dài hết trời.

¶ 36 Leave a comment on paragraph 36 0 Mân Việt Vương Sính xâm lấn biên ấp nước ta. Vua giữ ước với nhà Hán, không tự tiện dấy quân, sai người đem thư nói việc đó với nhà Hán. Nhà Hán khen là nghĩa, vì vua mà phát đại binh, sai Vương Khôi xuất quân từ Dự Chương, Hàn An Quốc xuất quân từ Cối Kê, để đánh Mân Việt.

¶ 37 Leave a comment on paragraph 37 0 Hoài Nam Vương [Lưu] An dâng thư can rằng:

¶ 38 Leave a comment on paragraph 38 0 “Việt là đất ở ngoài cõi. Dân cắt tóc vẽ mình, không thể lấy pháp độ của nước đội mũ mang đai mà trị được. Từ thời Tam đại thịnh trị, người Hồ, người Việt đã không nhận chính sóc, không phải là vì mạnh mà không hàng phục được, uy không chế ngự được, mà vì đất ấy không thể ở được, dân ấy không thể chăn được, không bõ làm phiền đến Trung Quốc vậy. Nay họ đánh lẫn nhau mà bệ hạ phát quân đến cứu, thế là trái lại đem Trung Quốc mà [9b] phục dịch di dịch vậy.

¶ 39 Leave a comment on paragraph 39 0 Vả người Việt khinh bạc, tráo trở, không theo pháp độ, không phải mới có một ngày. Nay mới không vâng chiếu mà cất quân đi đánh giết, thần sợ sau này việc binh cách không biết đến lúc nào thôi. Vừa rồi mấy năm liền không được mùa, sinh kế của dân chưa lại như cũ, nay phát binh lấy lương, đi mấy nghìn dặm lại thêm rừng sâu tre rậm, nhiều rắn độc thú dữ, tháng hè mùa nắng, các bệnh thổ tả hoặc loạn phát ra luôn, tuy chưa từng ra quân đọ kiếm mà chết chóc tất đã nhiều rồi. Thần nghe rằng sau việc quân lữ, tất là mất mùa, là bởi cái khí sầu khổ phá sự điều hoà của khí âm dương, cảm đến tinh khí của trời đất, tai biến do đấy mà sinh ra. Bệ hạ đức sánh trời đất, ơn đến cỏ cây, một người đói rét không được hưởng trọn tuổi trời mà chết, bệ hạ cũng lấy làm thương xót trong lòng. Hiện nay trong nước không có tiếng chó sủa báo động mà khiến quân lính phải dãi dầu …