Đại Việt Sử Ký Toàn Thư (Hán – Nôm)

Duệ Tông Hoàng Đế [BK7, 39b]

Bản chụp nguyên văn chữ Hán

¶ 1 Leave a comment on paragraph 1 0

Tách câu và Phiên âm

¶ 2 Leave a comment on paragraph 2 0 史臣吳士連曰：藝皇賜漢超從祀文廟者，以其能排異端者歟？[39b*1*1]

¶ 3 Leave a comment on paragraph 3 0 Sử thần Ngô Sĩ Liên viết: Nghệ Hoàng tứ Hán Siêu tòng tự Văn Miếu giả, dĩ kì năng bài dị đoan giả dư?

¶ 4 Leave a comment on paragraph 4 0 似矣。[39b*2*7]

¶ 5 Leave a comment on paragraph 5 0 Tự hĩ.

¶ 6 Leave a comment on paragraph 6 0 然跡其為人，盖恃才而驕者也。[39b*2*9]

¶ 7 Leave a comment on paragraph 7 0 Nhiên tích kì vi nhân, cái thị tài nhi kiêu giả dã.

¶ 8 Leave a comment on paragraph 8 0 在明宗時，漢超為行遣，鄙其同列至誣范遇、黎維以受賂，辝屈坐罰，語人曰：「謂 [39b*3*3] 其主上見信，𡸈知有勘理耶。」[39b*4*15]

¶ 9 Leave a comment on paragraph 9 0 Tại Minh Tông thời, Hán Siêu vi Hành khiển, bỉ kì đồng liệt, chí vu Phạm Ngộ, Lê Duy dĩ thụ lộ, từ khuất tọa phạt, ngữ nhân viết: “Vị kì chúa thượng kiến tín, há tri hữu khám lí da”.

¶ 10 Leave a comment on paragraph 10 0 乃驕吝之實也。孔子曰：「雖有周公之才之羙，使驕且吝，其餘不足觀。」[39b*5*8]

¶ 11 Leave a comment on paragraph 11 0 Nãi kiêu lận chi thực dã. Khổng Tử viết: “Tuy hữu Chu Công chi tài chi mĩ, sử kiêu thả lận, kì dư bất túc quan”.

¶ 12 Leave a comment on paragraph 12 0 想漢超之賢，倘若有靈，必不敢預享於孔子廟庭者也。[39b*6*16]

¶ 13 Leave a comment on paragraph 13 0 Tưởng Hán Siêu chi hiền, thảng nhược hữu linh, tất bất cảm dự hưởng ư Khổng Tử miếu đình giả dã.

¶ 14 Leave a comment on paragraph 14 0 睿宗皇帝

¶ 15 Leave a comment on paragraph 15 0 DUỆ TÔNG HOÀNG ĐẾ

¶ 16 Leave a comment on paragraph 16 0 （諱曔，明宗第十一子，藝宗弟也，母惇慈皇太妃。以開祐九年丁丑六月二日誕生。藝宗避乱時，師徒軍噐皆帝之力，故以位遜之，在位四年，壽四十一。[39b*8*1]

¶ 17 Leave a comment on paragraph 17 0 (Húy Kính, Minh Tông đệ thập nhất tử, Nghệ Tông đệ dã, mẫu Đôn Từ Hoàng Thái Phi. Dĩ Khai Hựu cửu niên Đinh Sửu lục nguyệt nhị nhật đản sinh. Nghệ Tông tị loạn thời, sư đồ quân khí giai Đế chi lực, cố dĩ vị tốn chi, tại vị tứ niên, thọ tứ thập nhất.

Dịch Quốc Ngữ

¶ 18 Leave a comment on paragraph 18 0 [39b] Sử thần Ngô Sĩ Liên nói: Nghệ Hoàng ban cho Hán Siêu được tòng tự ở Văn Miếu vì ông ta hay bài xích dị đoan chăng? Hình như vậy. Nhưng xét ra ông ta là người cậy tài, kiêu ngạo. Thời Minh Tông, Hán Siêu làm hành khiển, khinh bỉ người cùng hàng, đến nỗi vu cho Phạm Ngộ, Lê Duy nhận hối lộ. Khi đuối lý bị phạt, còn nói với người khác: “Đã được chúa thượng tin dùng, đâu ngờ có chuyện xét hỏi lại”, thì thực là bằng chứng của thói kiêu ngạo, keo bẩn đấy. Khổng Tử nói: “Dẫu tài giỏi đến như Chu Công mà kiêu ngạo và keo bẩn thì những gì còn lại cũng chẳng ra sao!”. Tôi nghĩ Hán Siêu hiền tài nếu có thiêng, hẳn không dám dự thờ ở miếu Khổng Tử.

¶ 19 Leave a comment on paragraph 19 0 DUỆ TÔNG HOÀNG ĐẾ

¶ 20 Leave a comment on paragraph 20 0 Tên húy là Kính, con thứ 11 của Minh Tông, em Nghệ Tông. Mẹ là Đôn Từ hoàng thái phi. Sinh năm Đinh Sửu, Khai Hựu năm thứ 9 (1337), tháng 6, ngày mồng 2. Khi Nghệ Tông lánh nạn, quân lính, khí giới đều là công sức của vua cả, vì thế (Nghệ Tông) đem nhường ngôi cho. Vua ở ngôi 4 năm, thọ 41 tuổi.