Đại Việt Sử Ký Toàn Thư (Hán – Nôm)

Cao Tông Hoàng Đế [BK4, 17b]

Bản chụp nguyên văn chữ Hán

¶ 1 Leave a comment on paragraph 1 0

Tách câu và Phiên âm

¶ 2 Leave a comment on paragraph 2 0 …… 已。[17b*1*1]

¶ 3 Leave a comment on paragraph 3 0 … dĩ.

¶ 4 Leave a comment on paragraph 4 0 太子龍󰥤即位于柩時，方三歲尊，母杜氏爲昭天至理皇太后。[17b*2*1]

¶ 5 Leave a comment on paragraph 5 0 Thái tử Long Trát tức vị vu cữu tiền, thời phương tam tuế, tôn mẫu Đỗ thị vi Chiêu Thiên Chí Lý Hoàng thái hậu.

¶ 6 Leave a comment on paragraph 6 0 以杜安頤（皇太后弟也）[17b*3*8] 爲太師同平章事，蘇憲誠爲太尉。[17b*3*17]

¶ 7 Leave a comment on paragraph 7 0 Dĩ Đỗ An Di (Hoàng thái hậu đệ dã) vi Thái sư đồng bình chương sự, Tô Hiến Thành vi Thái úy.

¶ 8 Leave a comment on paragraph 8 0 盟國人于龍墀。[17b*4*10]

¶ 9 Leave a comment on paragraph 9 0 Minh quốc nhân vu Long Trì.

¶ 10 Leave a comment on paragraph 10 0 高宗皇帝

¶ 11 Leave a comment on paragraph 11 0 CAO TÔNG HOÀNG ĐẾ

¶ 12 Leave a comment on paragraph 12 0 （諱龍󰥤英宗第六子也。其母杜氏皇后，以政隆寳應十壹年癸巳五月二十五日誕生，天感至寳二年󰀋立爲皇太子。英宗崩，遂登大寳，在位三十五年，壽三十八歲，崩于聖壽宮。帝觀逰無度，刑政不明，盗賊蜂起，饑饉荐臻，李家之業於是乎衰矣。）[17b*5*1]

¶ 13 Leave a comment on paragraph 13 0 (Húy Long Trát, Anh Tông đệ lục tử dã. Kì mẫu Đỗ thị hoàng hậu, dĩ Chính Long Bảo Ứng thập nhất niên Quý Tị ngũ nguyệt nhị thập ngũ nhật đản sinh, Thiên Cảm Chí Bảo nhị niên sách lập vi hoàng thái tử. Anh Tông băng, toại đăng Đại Bảo, tại vị tam thập ngũ niên, thọ tam thập bát tuế, băng vu Thánh Thọ cung. Đế quan du vô độ, hình chính bất minh, đạo tặc phong khởi, cơ cận tiến trăn, Lý gia chi nghiệp ư thị hồ suy hĩ).

¶ 14 Leave a comment on paragraph 14 0 丙申，貞符元年（宋淳熙三年）。[17b*9*1]

¶ 15 Leave a comment on paragraph 15 0 Bính Thân, Trinh Phù nguyên niên (Tống Thuần Hi tam niên).

¶ 16 Leave a comment on paragraph 16 0 春，正月，改元大赦。[17b*9*12]

¶ 17 Leave a comment on paragraph 17 0 Xuân, chính nguyệt, cải nguyên đại xá.

Dịch Quốc Ngữ

¶ 18 Leave a comment on paragraph 18 0 … [17b] thôi.

¶ 19 Leave a comment on paragraph 19 0 Thái tử Long Trát lên ngôi trước linh cữu, bấy giờ mới lên 3 tuổi, tôn mẹ là Đỗ thị làm Chiêu Thiên Chí Lý Hoàng thái hậu.

¶ 20 Leave a comment on paragraph 20 0 Cho Đỗ An Di¹ (em trai Hoàng thái hậu) làm Thái sư đồng bình chương sự, Tô Hiến Thành làm Thái úy².

¶ 21 Leave a comment on paragraph 21 0 Họp quốc nhân thề ở Long Trì.

¶ 22 Leave a comment on paragraph 22 0 CAO TÔNG HOÀNG ĐẾ

¶ 23 Leave a comment on paragraph 23 0 (Tên húy là Long Trát con thứ sáu của Anh Tông, mẹ là Hoàng hậu họ Đỗ³, sinh ngày 25 tháng 5 năm Quý Tỵ, Chính Long Bảo Ứng thứ 11 [1173]. Năm Thiên Cảm Chí Bảo thứ 2 [1175] sách lập làm Hoàng thái tử. Anh Tông băng, bèn lên ngôi báu, ở ngôi 35 năm [1176- 1210], băng ở cung Thánh Ngọ.

¶ 24 Leave a comment on paragraph 24 0 Vua chơi bời vô độ, chính sự hình pháp không rõ ràng, giặc cướp nổi như ong, đói kém liền năm, cơ nghiệp nhà Lý từ đấy suy).

¶ 25 Leave a comment on paragraph 25 0 Bính Thân, [Trinh Phù] năm thứ 1 [1176], (Tống Thuần Hy năm thứ 3).

¶ 26 Leave a comment on paragraph 26 0 Mùa xuân, tháng giêng, đổi niên hiệu, đại xá thiên hạ.

¶ 27 Leave a comment on paragraph 27 0 ^⇡ 1 Đại Việt sử lược chép là Đỗ An Thuận (ĐVSL3, 9b). Chữ 頤 Di và chữ 順 Thuận gần giống nhau, dễ lầm lẫn.

¶ 28 Leave a comment on paragraph 28 0 ^⇡ 2 Năm Đại Định thứ 20 (1159), Tô Hiến Thành đã phong làm Thái úy, lúc này lại là đại thần nhận di chiếu của Anh Tông làm phụ chính cho Cao Tông, ở đây lại ghi phong lại chức vụ cũ, Cương mục ngờ rằng Toàn thư có thể chép nhầm (CMCB5, 18a).

¶ 29 Leave a comment on paragraph 29 0 ^⇡ 3 Đại Việt sử lược chép Hoàng hậu họ Đỗ tên là Thụy Châu (ĐVSL3, 8b).