Đại Việt Sử Ký Toàn Thư (Hán – Nôm)

Thái Tổ Cao Hoàng Đế [BK10, 12a12b]

Bản chụp nguyên văn chữ Hán

¶ 1 Leave a comment on paragraph 1 0

Tách câu và Phiên âm

¶ 2 Leave a comment on paragraph 2 0 …… 武賢弼，中外良臣，㨿乃忠貞，匡輔不逮，用承鴻業。[12a*1*1]

¶ 3 Leave a comment on paragraph 3 0 … vũ hiền bật, trung ngoại lương thần, cứ nãi trung trinh, khuông phụ bất đãi, dụng thừa hồng nghiệp.

¶ 4 Leave a comment on paragraph 4 0 隆國嘉永遠之基，嘉惠羣黎，廣海宇治平之福。」[12a*2*2]

¶ 5 Leave a comment on paragraph 5 0 Long quốc gia vĩnh viễn chi cơ, gia huệ quần lê, quảng hải vũ trị bình chi phúc”.

¶ 6 Leave a comment on paragraph 6 0 我國小大衙門委官𦤶祭物及朝賀。[12a*3*2]

¶ 7 Leave a comment on paragraph 7 0 Ngã quốc tiểu đại nha môn ủy quan trí tế vật cập triều hạ.

¶ 8 Leave a comment on paragraph 8 0 秋，九月，二十日，帝分兵象襲多矜堡，破之。[12a*3*16]

¶ 9 Leave a comment on paragraph 9 0 Thu, cửu nguyệt, nhị thập nhật, Đế phân binh tượng tập Đa Căng bảo, phá chi.

¶ 10 Leave a comment on paragraph 10 0 明參政梁汝笏僅脱身走，盡獲噐械，燒燬堡柵。[12a*4*16]

¶ 11 Leave a comment on paragraph 11 0 Minh Tham chính Lương Nhữ Hốt cẩn thoát thân tẩu, tận hoạch khí giới, thiêu hủy bảo sách.

¶ 12 Leave a comment on paragraph 12 0 明都指揮使阮率英領軍來援，堡陷。[12a*5*16]

¶ 13 Leave a comment on paragraph 13 0 Minh Đô chỉ huy sứ Nguyễn Suất Anh lĩnh quân lai viện, bảo hãm.

¶ 14 Leave a comment on paragraph 14 0 英狼狽無㨿，帝又破之。[12a*6*12]

¶ 15 Leave a comment on paragraph 15 0 Anh lang bái vô cứ, Đế hựu phá chi.

¶ 16 Leave a comment on paragraph 16 0 走入西都城。[12a*7*3]

¶ 17 Leave a comment on paragraph 17 0 Tẩu nhập Tây Đô thành.

¶ 18 Leave a comment on paragraph 18 0 其所獲妻子，帝悉遣還。[12a*7*8]

¶ 19 Leave a comment on paragraph 19 0 Kì sở hoạch thê tử, Đế tất khiển hoàn.

¶ 20 Leave a comment on paragraph 20 0 明召掌交趾布政、按察二司事工部上書黃福還。[12a*7*17]

¶ 21 Leave a comment on paragraph 21 0 Minh triệu chưởng Giao Chỉ Bố chính, Án sát nhị ti sự Công bộ thượng thư Hoàng Phúc hoàn.

¶ 22 Leave a comment on paragraph 22 0 勑曰：「卿國之老成，久勞于外，朕篤念不忘，亟欲 [12a*9*1] 見之。[12b*1*1]

¶ 23 Leave a comment on paragraph 23 0 Sắc viết: “Khanh quốc chi lão thành, cửu lao vu ngoại, trẫm đốc niệm bất vong, cực dục kiến chi.

¶ 24 Leave a comment on paragraph 24 0 見勅至，卿馳驛回京，以副朕延佇之意，其家小應付脚力後來。」[12b*1*3]

¶ 25 Leave a comment on paragraph 25 0 Kiến sắc chí, khanh trì dịch hồi kinh, dĩ phó trẫm diên trữ chi ý, kì gia tiểu ứng phó cước lực hậu lai”.

¶ 26 Leave a comment on paragraph 26 0 明以兵部尚書陳洽來鎮，兼掌布政、按察二司事。[12b*2*9]

¶ 27 Leave a comment on paragraph 27 0 Minh dĩ Binh bộ thượng thư Trần Hiệp lai trấn, kiêm chưởng Bố chính, Án sát nhị ti sự.

¶ 28 Leave a comment on paragraph 28 0 仍賛總戎軍政。洽直󰒜常州府人，初爲大理少卿。[12b*3*11]

¶ 29 Leave a comment on paragraph 29 0 Nhưng tán tổng nhung quân chính. Hiệp Trực Lệ Thường Châu phủ nhân, sơ vi Đại Lý thiếu khanh.

¶ 30 Leave a comment on paragraph 30 0 胡開大四年丙戌運粮從軍，至𦥷慶三年，己丑，兵部尚書刘儁敗死於逋姑，調洽爲侍郎管事，化州平，陞兵部尚書。[12b*4*12]

¶ 31 Leave a comment on paragraph 31 0 Hồ Khai Đại tứ niên Bính Tuất vận lương tòng quân, chí Hưng Khánh tam niên, Kỷ Sửu, Binh bộ thượng thư Lưu Tuấn bại tử ư Bô Cô, điều Hiệp vi Thị lang quản sự, Hóa châu bình, thăng Binh bộ thượng thư.

¶ 32 Leave a comment on paragraph 32 0 黄福之召還也，奏保土豪爲官者，平元父道黄銀鋒，知府杜希望子杜㨿，盐運同知申伯玦子伯珣等。[12b*7*2]

¶ 33 Leave a comment on paragraph 33 0 Hoàng Phúc chi triệu hoàn dã, tấu bảo thổ hào vi quan giả, Bình Nguyên phụ đạo Hoàng Ngân Phong, Tri phủ Đỗ Hi Vọng tử Đỗ Cử, Diêm vận đồng tri Thân Bá Quyết tử Bá Tuân đẳng.

¶ 34 Leave a comment on paragraph 34 0 又奏：「土吏顧恋鄕土，寬之則恐違 …… [12b*9*6]

¶ 35 Leave a comment on paragraph 35 0 Hựu tấu: “Thổ lại cố luyến hương thổ, khoan chi tắc khủng vi …

Dịch Quốc Ngữ

¶ 36 Leave a comment on paragraph 36 0 … [12a] giúp việc văn võ, các quan chức giỏi giang trong ngoài hết lòng trung trinh, giúp chỗ thiếu sót để nối nghiệp lớn. Cho nền quốc gia hưng thịnh mãi mãi, để ban ân huệ tới khắp dân đen, để mở rộng phúc trị bình cho mọi nơi trong cõi”.

¶ 37 Leave a comment on paragraph 37 0 Các nha môn lớn nhỏ ở nước ta sai quan đem lễ vật sang tế lễ và chúc mừng.

¶ 38 Leave a comment on paragraph 38 0 Mùa thu, tháng 9, ngày 20, vua chỉ huy quân và voi đánh úp đồn Đa Căng¹, phá được đồn này. Tham chính nhà Minh là Lương Nhữ Hốt chỉ chạy thoát được thân mình, ta thu hết khí giới, đốt phá đồn giặc.

¶ 39 Leave a comment on paragraph 39 0 Đô chỉ huy sứ nhà Minh Nguyễn Suất Anh² đem quân đến cứu viện, nhưng đồn đã mất. Anh chưng hửng, không chổ bấu víu, vua lại đánh bại chúng. Anh chạy vào thành Tây Đô. Vợ con của Anh bị ta bắt được, vua đều tha cho về cả.

¶ 40 Leave a comment on paragraph 40 0 Nhà Minh cho gọi Công bộ thượng thư nắm việc hai ty Bố chính và Án sát ở Giao Chỉ là Hoàng Phúc về nước. Tờ sắc viết:

¶ 41 Leave a comment on paragraph 41 0 “Khanh là bậc lão thành của nước, khó nhọc lâu ở ngoài, trẫm mong nhớ khôn khuây, muốn được trông thấy [12b] mặt ngay. Thấy sắc tới thì khanh đi trạm mau về kinh để thỏa lòng trẫm mong đợi. Còn vợ con thì sai phu trạm đưa về sau”.

¶ 42 Leave a comment on paragraph 42 0 Nhà Minh lấy Binh bộ thượng thư Trần Hiệp sang trấn giữ, kiêm coi việc hai ty Bố chính, Án sát và giúp đỡ việc quân chính cho tổng nhung.

¶ 43 Leave a comment on paragraph 43 0 Hiệp người phủ Thường Châu, tỉnh Trực Lệ, trước kia làm Đại lý thiếu khanh. Năm Bính Tuất, Khai Đại năm thứ 4 đời Hồ (1406), vận chuyển lương thực đi theo quân Minh, đến năm Kỷ Sửu, Hưng Khánh năm thứ 3 (1409), Binh bộ thượng thư Lưu Tuấn bại trận bị chết ở bến Bô Cô, điều Hiệp làm Thị lang quản sự, khi bình được châu Hóa, được thăng làm Binh bộ thượng thư.

¶ 44 Leave a comment on paragraph 44 0 Hoàng Phúc được gọi về, có tâu xin bảo cử các thổ hào làm quan như phụ đạo Bình Nguyên là Hoàng Ngân Phong, con Tri phủ Đỗ Hy Vọng là Đỗ Cử, con Diêm vận đồng tri Thân Bí Quyết là Bá Tuân. Lại tâu rằng:

¶ 45 Leave a comment on paragraph 45 0 “Các thổ lại vẫn quyến luyến quê hương, nếu khoan dung cho chúng thì trái với …

¶ 46 Leave a comment on paragraph 46 0 ^⇡ 1 Đồn Đa Căng: có lẽ là Bất Căng, thuộc xã Thọ Nguyên, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa ngày nay. Đồn này nằm trên hữu ngạn sông Chu.

¶ 47 Leave a comment on paragraph 47 0 ^⇡ 2 Lam Sơn thực lục và Đại Việt thông sử chép là Nguyễn Hoa Anh.