Đại Việt Sử Ký Toàn Thư (Hán – Nôm)

Thánh Tông Thuần Hoàng Đế (thượng) [39a39b]

Bản chụp nguyên văn chữ Hán

Tách câu và Phiên âm

¶ 1 Leave a comment on paragraph 1 0 …… 疆之福，此是不諫而諫。」[39a*1*1]

¶ 2 Leave a comment on paragraph 2 0 … cương chi phúc, thử thị bất gián nhi gián”.

¶ 3 Leave a comment on paragraph 3 0 遂進日曆。[39a*1*10]

¶ 4 Leave a comment on paragraph 4 0 Toại tiến nhật lịch.

¶ 5 Leave a comment on paragraph 5 0 帝觀畢，遂還史院。[39a*1*14]

¶ 6 Leave a comment on paragraph 6 0 Đế quan tất, toại hoàn Sử viện.

¶ 7 Leave a comment on paragraph 7 0 議安󰘊鎮衛軍，以其地頗瘴癘，及有邉境阻遠，不應援故也。[39a*2*2]

¶ 8 Leave a comment on paragraph 8 0 Nghị An Bang trấn vệ quân, dĩ kì địa pha chướng lệ, cập hữu biên cảnh trở viễn, bất ứng viện cố dã.

¶ 9 Leave a comment on paragraph 9 0 草賊犯安󰘊鎮可勒堡。[39a*3*7]

¶ 10 Leave a comment on paragraph 10 0 Thảo tặc phạm An Bang trấn Khả Lặc bảo.

¶ 11 Leave a comment on paragraph 11 0 命西軍都督府僉事屈打令五府軍一千人，並命親軍殿前二司校尉二司軍人討之。[39a*3*16]

¶ 12 Leave a comment on paragraph 12 0 Mệnh Tây quân đô đốc phủ thiêm sự Khuất Đả lệnh ngũ phủ quân nhất thiên nhân, tịnh mệnh Thân quân Điện tiền nhị ti Hiệu úy nhị ti quân nhân thảo chi.

¶ 13 Leave a comment on paragraph 13 0 召太師丁列、太保阮耒、黎念、五府鄭文洒入嘉祐門商議討草賊之方。[39a*5*11]

¶ 14 Leave a comment on paragraph 14 0 Triệu Thái sư Đinh Liệt, Thái bảo Nguyễn Lỗi, Lê Niệm, Ngũ phủ Trịnh Văn Sái nhập Gia Hựu môn thương nghị thảo thảo tặc chi phương.

¶ 15 Leave a comment on paragraph 15 0 仍命驍衛牒總知黎公儀領五府軍徃救。[39a*6*19]

¶ 16 Leave a comment on paragraph 16 0 Nhưng mệnh Kiêu vệ điệp tổng tri Lê Công Nghi lĩnh ngũ phủ quân vãng cứu.

¶ 17 Leave a comment on paragraph 17 0 命南軍府都督同知阮德忠等徃監安󰘊討草賊，許前殺後奏。[39a*7*16]

¶ 18 Leave a comment on paragraph 18 0 Mệnh Nam quân phủ đô đốc đồng tri Nguyễn Đức Trung đẳng vãng giám An Bang thảo thảo tặc, hứa tiền sát hậu tấu.

¶ 19 Leave a comment on paragraph 19 0 𭛁官庫米三萬升，命中都府人造粮運安鎮以 [39a*9*2] 給軍食。[39b*1*1]

¶ 20 Leave a comment on paragraph 20 0 Phát quan khố mễ tam vạn thăng, mệnh Trung đô phủ nhân tạo lương vận An trấn dĩ cấp quân thực.

¶ 21 Leave a comment on paragraph 21 0 化州承宣使司參𬢱鄧貼上疏讠興便五條：「 一曰、立堡守於思客。[39b*1*4]

¶ 22 Leave a comment on paragraph 22 0 Hóa châu thừa tuyên sứ ti Tham nghị Đặng Thiếp thượng sớ, ngôn hưng tiện ngũ điều: “Nhất viết, lập bảo thủ ư Tư Khách¹.

¶ 23 Leave a comment on paragraph 23 0 二曰、塞𪣷海口。[39b*2*11]

¶ 24 Leave a comment on paragraph 24 0 Nhị viết, tắc nhuyễn hải khẩu.

¶ 25 Leave a comment on paragraph 25 0 三曰、開連渠。[39b*2*17]

¶ 26 Leave a comment on paragraph 26 0 Tam viết khai Liên cừ.

¶ 27 Leave a comment on paragraph 27 0 四曰、罷源頭税使。[39b*3*3]

¶ 28 Leave a comment on paragraph 28 0 Tứ viết, bãi nguyên đầu thuế sứ.

¶ 29 Leave a comment on paragraph 29 0 五曰、招流亡耕墾布政荒田。」[39b*3*10]

¶ 30 Leave a comment on paragraph 30 0 Ngũ viết, chiêu lưu vong canh khẩn Bố Chính hoăng điền”.

¶ 31 Leave a comment on paragraph 31 0 八月，欽差權吏科給事中汧仁壽劾奏安󰘊鎮總兵黎悔不能料敵，督將屈打追討失利，致有敗衂。[39b*4*2]

¶ 32 Leave a comment on paragraph 32 0 Bát nguyệt, Khâm sai quyền Lại khoa cấp sự trung Nghiên Nhân Thọ hặc tấu An Bang trấn tổng binh Lê Hối bất năng liệu địch, Đốc tướng Khuất Đả truy thảo thất lợi, trí hữu bại nục.

¶ 33 Leave a comment on paragraph 33 0 勑仁壽行勘問，仍執回京。[39b*6*3]

¶ 34 Leave a comment on paragraph 34 0 Sắc Nhân Thọ hành khám vấn, nhưng chấp hồi kinh.

¶ 35 Leave a comment on paragraph 35 0 詔賜减田租人丁税有差，以户部奏田禾减失故也。[39b*6*13]

¶ 36 Leave a comment on paragraph 36 0 Chiếu tứ giảm điền tô nhân đinh thuế hữu sai, dĩ Hộ bộ tấu điền hoà giảm thất cố dã.

¶ 37 Leave a comment on paragraph 37 0 令乂安承宣官用官錢買稻粟裝載赴京。[39b*7*15]

¶ 38 Leave a comment on paragraph 38 0 Lệnh Nghệ An thừa tuyên quan dụng quan tiền mãi đạo túc trang tải phó kinh.

¶ 39 Leave a comment on paragraph 39 0 時京都米價貴，乂安稍賤，故𨤠之。[39b*8*13]

¶ 40 Leave a comment on paragraph 40 0 Thời kinh đô mễ giá quý, Nghệ An sảo tiện, cố tạp chi.

¶ 41 Leave a comment on paragraph 41 0 以親衛總知䏓動為安󰘊鎮守 …… [39b*9*7]

¶ 42 Leave a comment on paragraph 42 0 Dĩ thân vệ tổng tri Nguyễn Động vi An Bang trấn thủ …

Dịch Quốc Ngữ

¶ 43 Leave a comment on paragraph 43 0 … [39a] thế dẫu không khuyên can mà cũng là khuyên can”.

¶ 44 Leave a comment on paragraph 44 0 Rồi dâng những ghi chép hằng ngày lên. Vua xem xong trả lại cho Sử viện.

¶ 45 Leave a comment on paragraph 45 0 Bàn (đặt) vệ quân ở trấn An Bang, vì đất ấy rất độc lại là cõi biên giời xa xôi, đường sá nhiều trở ngại, ứng viện không kịp.

¶ 46 Leave a comment on paragraph 46 0 Giặc cỏ đánh bảo Khả Lặc, trấn An Bang.

¶ 47 Leave a comment on paragraph 47 0 Sai Tây quân đô đốc phủ thiêm sự Khuất Đả đem 1.000 quân Ngũ phủ, và sai quân nhân hai ty Thân quân, Điện tiền và hai ty Hiệu úy đi đánh.

¶ 48 Leave a comment on paragraph 48 0 Triệu Thái sư Đinh Liệt, Thái bảo Nguyễn Lỗi, Lê Niệm và Ngũ phủ Trịnh Văn Sái vào cửa Gia Hựu họp bàn phương sách đánh bọn giặc cỏ.

¶ 49 Leave a comment on paragraph 49 0 Lại sai Kiêu vệ điệp tổng tri Lê Công Nghị dẫn quân Ngũ phủ Trịnh Văn Sái vào cửa Gia Hựu họp bàn phương sách đánh bọn giặc cỏ.

¶ 50 Leave a comment on paragraph 50 0 Lại sai Kiêu vệ điệp tổng tri Lê Công Nghị dẫn quân Ngũ phủ đi ứng cứu. Sai bọn Nam quân phủ đô đốc đồng tri Nguyễn Đức Trung đi An Bang đốc thúc đánh bọn giặc cỏ, cho phép chém trước tâu sau. Phát 3 vạn thăng gạo kho sai người phủ Trung Đô làm lương chở tới trấn An Bang để [39b] cung cấp cho quân lính.

¶ 51 Leave a comment on paragraph 51 0 Tham nghị thừa tuyên sứ ty châu Hóa là Đặng Thiếp dâng sớ trình bày 5 điều gây lợi:

¶ 52 Leave a comment on paragraph 52 0 1. Dựng đồn lũy ở cửa biển Tư Dung¹.

¶ 53 Leave a comment on paragraph 53 0 2. Lấp cửa Eo².

¶ 54 Leave a comment on paragraph 54 0 3. Đào kênh Sen³.

¶ 55 Leave a comment on paragraph 55 0 4. Bãi bỏ chức thuế sứ ở đầu nguồn.

¶ 56 Leave a comment on paragraph 56 0 5. Chiêu mộ những kẻ lưu vong đến khai khẩn ruộng hoang ở châu Bố Chính.

¶ 57 Leave a comment on paragraph 57 0 Tháng 8, Khâm sai quyền Lại khoa cấp sự trung Nghiên Nhân Thọ hặc tội tổng binh trấn An Bang Lê Hối không biết trù liệu đánh giặc, Đốc tướng Khuất Đả đuổi đánh giặc thất lợi đến nỗi bị thua. Lệnh cho Nhân Thọ tiến hành điều tra và bắt hai người về kinh.

¶ 58 Leave a comment on paragraph 58 0 Xuống chiếu giảm tô ruộng và thuế nhân đinh có mức độ khác nhau, vì Hộ bộ tâu là lúa má sút kém và mất mùa.

¶ 59 Leave a comment on paragraph 59 0 Hạ lệnh cho quan thừa tuyên Nghệ An lấy tiền công đong thóc chở về kinh. Bấy giờ giá gạo ở kinh đô rất đắt, ở Nghệ An có rẻ hơn, nên sai mua vào.

¶ 60 Leave a comment on paragraph 60 0 Lấy Thân vệ tổng tri Nguyễn Động làm An Bang trấn thủ …

¶ 61 Leave a comment on paragraph 61 0 ^⇡ 1 Cửa Tư Dung: sau là cửa Tư Hiền ở huyện Phú Lộc, nay thuộc tỉnh Thừa Thiên – Huế.

¶ 62 Leave a comment on paragraph 62 0 ^⇡ 2 Cửa Eo: Sau là cửa Thuận An, huyện Phú Vang, ngày nay thuộc tỉnh Thừa Thiên – Huế.

¶ 63 Leave a comment on paragraph 63 0 ^⇡ 3 Kênh Sen: tức là Liên Cừ hay Liên Cảng ở huyện Lệ Thủy tỉnh Quảng Bình.

¶ 64 Leave a comment on paragraph 64 0 ^⇡ 1 Dịch Quốc Ngữ dùng Cửa Tư Dung.