Đại Việt Sử Ký Toàn Thư (Hán – Nôm)

Toàn thư phàm lệ [2a2b]

Bản chụp nguyên văn chữ Hán

¶ 1 Leave a comment on paragraph 1 0  

Tách câu và Phiên âm

¶ 2 Leave a comment on paragraph 2 0 …… 王以上，無年表者，世主傳序，不可得而知也。或云十八世，恐未必然。[2a*1*1]

¶ 3 Leave a comment on paragraph 3 0 … Vương dĩ thượng, vô niên biểu giả, thế chủ truyền tự, bất khả đắc nhi tri dã. Hoặc vân thập bát thế, khủng vị tất nhiên.

¶ 4 Leave a comment on paragraph 4 0 一、趙紀當北朝漢高、惠、文、景之世，以建亥爲嵗首者，庶考之朱子綱目，不爲謬矣。[2a*3*1]

¶ 5 Leave a comment on paragraph 5 0 Nhất, Triệu kỷ đương Bắc triều Hán Cao, Huệ, Văn, Cảnh chi thế, dĩ kiến Hợi vi tuế thủ giả, thứ khảo chi Chu Tử Cương mục, bất vi mậu hĩ.

¶ 6 Leave a comment on paragraph 6 0 一、每年甲子之下，分註止書曆代繼正統者，其餘列國不書，無接我也。[2a*5*1]

¶ 7 Leave a comment on paragraph 7 0 Nhất, mỗi niên giáp tý chi hạ, phân chú chỉ thư lịch đại kế chính thống giả, kì dư liệt quốc bất thư, vô tiếp ngã dã.

¶ 8 Leave a comment on paragraph 8 0 如吳、魏、南漢事有接我則書某主。[2a*6*10]

¶ 9 Leave a comment on paragraph 9 0 Như Ngô, Nguỵ, Nam Hán sự hữu tiếp ngã tắc thư mỗ chủ.

¶ 10 Leave a comment on paragraph 10 0 一、凣紀本事而涉前後事，本事大書，前後事分註，庶得耳見無遺。[2a*8*1]

¶ 11 Leave a comment on paragraph 11 0 Nhất, phàm kỷ bản sự nhị thiệp tiền hậu sự, bản sự đại thư, tiền hậu sự phân chú, thứ đắc nhĩ kiến vô di.

¶ 12 Leave a comment on paragraph 12 0 一、北朝歷代主皆書帝，與我各帝一方也。[2b*1*1]

¶ 13 Leave a comment on paragraph 13 0 Nhất, Bắc triều lịch đại chủ giai thư đế, dữ ngã các đế nhất phương dã.

¶ 14 Leave a comment on paragraph 14 0 一、凣我越人憤北人侵暴，因人心甚惡，攻弑郡守以自立，皆書起兵稱國。[2b*2*1]

¶ 15 Leave a comment on paragraph 15 0 Nhất, phàm ngã Việt nhân phẫn Bắc nhân xâm bạo, nhân nhân tâm thậm ố, công thí quận thú dĩ tự lập, giai thư khởi binh xưng quốc.

¶ 16 Leave a comment on paragraph 16 0 不幸而敗亡者，亦書起兵以予之。[2b*3*11]

¶ 17 Leave a comment on paragraph 17 0 Bất hạnh nhi bại vong giả, diệc thư khởi binh dĩ dư chi.

¶ 18 Leave a comment on paragraph 18 0 一、士王之時，雖有守任，然王以諸侯當國，國人皆呼爲王，守任徒爲虚設，而王之貴重，威服百蠻不下趙武，後代追封王爵，故表而出之，𭁈諸王同。[2b*5*1]

¶ 19 Leave a comment on paragraph 19 0 Nhất, Sĩ Vương chi thời, tuy hữu thú nhiệm, nhiên vương dĩ chư hầu đương quốc, quốc nhân giai hô vi vương, thú nhiệm đồ vi hư thiết, nhi vương chi quý trọng, uy phục bách Man bất hạ Triệu Vũ, hậu đại truy phong vương tước, cố biểu nhi xuất chi, dữ chư vương đồng.

¶ 20 Leave a comment on paragraph 20 0 一、前後李南帝乃當時稱號，非真即皇帝位。故生 …… [2b*9*1]

¶ 21 Leave a comment on paragraph 21 0 Nhất, tiền hậu Lý Nam Đế nãi đương thời xưng hiệu, phi chân tức hoàng đế vị. Cố sinh …

Dịch Quốc Ngữ

¶ 22 Leave a comment on paragraph 22 0 … [2a] Vương trở về trước, không có niên biểu, thứ tự các đời vua truyền nhau không thể biết được, có thuyết nói là 18 đời, sợ chưa chắc đã đúng.

¶ 23 Leave a comment on paragraph 23 0 – Kỷ nhà Triệu tương đương với đời vua Cao Tổ, Huệ Đế, Văn Đế, Cảnh Đế nhà Hán của Bắc triều, lấy tháng Hợi làm tháng đầu năm, khảo với Cương mục của Chu Tử¹ thì không phải là sai lầm.

¶ 24 Leave a comment on paragraph 24 0 – Mỗi năm dưới tên can chi, chỉ chú thích các đời nối chính thống, ngoài ra đối với các nước khác thì không chép những nước không có giao tiếp với ta. Như nước Ngô, Ngụy, Nam Hán có giao giao tiếp với ta thì chép tên vua nước ấy.

¶ 25 Leave a comment on paragraph 25 0 – Phàm chép một việc nào mà có dính đến việc trước việc sau, thì việc ấy viết to; còn việc trước, việc sau thì chia ra hai dòng mà chú thích, để có thể đều thấy cả không sót.

¶ 26 Leave a comment on paragraph 26 0 [2b] – Các đời vua Bắc triều đều chép là đế, vì là cùng với ta đều làm đế một phương.

¶ 27 Leave a comment on paragraph 27 0 – Phàm người nước Việt ta căm giận người Bắc triều xâm lược tàn bạo, nhân lòng người căm ghét, đánh giết quận thú để tự lập, thì đều chép là khởi binh, xưng quốc hiệu. Không may mà bại vong thì cũng chép là khởi binh, để tỏ lòng khen ngợi.

¶ 28 Leave a comment on paragraph 28 0 – Thời Sĩ Vương² tuy có chức thái thú, nhưng vương là chư hầu coi một nước, người trong nước ai cũng gọi là vương, chức thái thú chỉ là đặt hão, mà sự quý trọng của vương uy phục các Man không kém gì Triệu Vũ [Đế], đời sau truy phong tước vương, cho nên nêu ra ngang với các vương.

¶ 29 Leave a comment on paragraph 29 0 – Tiền, hậu Lý Nam Đế chỉ là xưng hiệu lúc bấy giờ, không phải thực có lên ngôi hoàng đế, cho nên còn sống …

¶ 30 Leave a comment on paragraph 30 0 ^⇡ 1 Tức là sách Thông giám cương mục, 59 quyển, do Chu Hy (thời Tống) soạn dựa theo Tư trị thông giám của Tư Mã Quang.

¶ 31 Leave a comment on paragraph 31 0 ^⇡ 2 Tức Sĩ Nhiếp, thái thú Giao Chỉ [187-226].