Đại Việt Sử Ký Toàn Thư (Hán – Nôm)

Thái Tổ Cao Hoàng Đế [BK10, 44a44b]

Bản chụp nguyên văn chữ Hán

¶ 1 Leave a comment on paragraph 1 0

Tách câu và Phiên âm

¶ 2 Leave a comment on paragraph 2 0 …… 智，安平伯李安，都督方政，掌都司事都督僉事陳璿，都指揮僉事陳祐，監察御史周岐厚，給事中郭永清，右部政使弋謙，右參政陸廣平，佐参政洪秉良、陸貞，按察使楊時習，僉事郭端會盟于城之南。[44a*1*1]

¶ 3 Leave a comment on paragraph 3 0 … Trí, An Bình bá Lý An, Đô đốc Phương Chính, Chưởng đô ti sự Đô đốc thiêm sự Trần Tuyền, Đô chỉ huy thiêm sự Trần Hựu, Giám sát ngự sử Chu Kỳ Hậu, Cấp sự trung Quách Vĩnh Thanh, Hữu bộ chính sứ Dặc Khiêm, Hữu tham chính lục Quảng Bình, Tả tham chính Hồng Bỉnh Lương, Lục Trinh, Án sát sứ Dương Thì Tập, Thiêm sự Quách Đoan hội minh vu thành chi nam.

¶ 4 Leave a comment on paragraph 4 0 期以十二月十二日班師，仍差人賫本，請還我土守。[44a*5*5]

¶ 5 Leave a comment on paragraph 5 0 Kì dĩ thập nhị nguyệt thập nhị nhật ban sư, nhưng sai nhân tê bản, thỉnh hoàn ngã thổ thủ.

¶ 6 Leave a comment on paragraph 6 0 時，通等在城困迫，所恃者援兵，又爲我所敗，故講和乞㱕。[44a*6*7]

¶ 7 Leave a comment on paragraph 7 0 Thời Thông đẳng tại thành khốn bách, sở thị giả viện binh, hựu vị ngã sở bại, cố giảng hòa khất quy.

¶ 8 Leave a comment on paragraph 8 0 時我將士及國人久苦賊虐，相率固請曰：「賊多變詐，宜以兵制勝。」勸帝殺之。[44a*7*11]

¶ 9 Leave a comment on paragraph 9 0 Thời ngã tướng sĩ cập quốc nhân cửu khổ tặc ngược, tương suất cố thỉnh viết: “Tặc đa biến trá, nghi dĩ binh chế thắng”. Khuyên Đế sát chi.

¶ 10 Leave a comment on paragraph 10 0 惟行遣阮廌在帷幄，嘗見通蠟丸書，言：「 [44a*9*4] 勿以一隅之地，頻勞萬里之師。[44b*1*1]

¶ 11 Leave a comment on paragraph 11 0 Duy Hành khiển Nguyễn Trãi tại duy ốc, thường kiến Thông lạp hoàn thư, ngôn: “Vật dĩ nhất ngung chi địa, tần lao vạn lí chi sư.

¶ 12 Leave a comment on paragraph 12 0 使用兵如原征之數，得六七八大将如張輔等，方可圖之。[44b*1*13]

¶ 13 Leave a comment on paragraph 13 0 Sử dụng binh như nguyên chinh chi số, đắc lục thất bát đại tướng như Trương Phụ đẳng, phương khả đồ chi.

¶ 14 Leave a comment on paragraph 14 0 縱得之，不可守之。」[44b*2*17]

¶ 15 Leave a comment on paragraph 15 0 Túng đắc chi, bất khả thủ chi”.

¶ 16 Leave a comment on paragraph 16 0 固廌審知虚實，專主和議，帝從之，[44b*3*6] 仍命諸軍解圍以退。[44b*4*1]

¶ 17 Leave a comment on paragraph 17 0 Cố Trãi thẩm tri hư thực, chuyên chủ hòa nghị, Đế tòng chi, nhưng mệnh chư quân giải vi dĩ thoái.

¶ 18 Leave a comment on paragraph 18 0 於是，明以山壽、馬騏出菩提營爲質於帝。[44b*4*9]

¶ 19 Leave a comment on paragraph 19 0 Ư thị, Minh dĩ Sơn Thọ, Mã Kỳ xuất Bồ Đề dinh vi chất ư Đế.

¶ 20 Leave a comment on paragraph 20 0 帝亦令司徒思齊及黎仁澍入東關城爲質於明。[44b*5*7]

¶ 21 Leave a comment on paragraph 21 0 Đế diệc lệnh Tư đồ Tư Tề cập Lê Nhân Chú nhập Đông Quan thành vi chất ư Minh.

¶ 22 Leave a comment on paragraph 22 0 卒成和約。[44b*6*8]

¶ 23 Leave a comment on paragraph 23 0 Tốt thành hòa ước.

¶ 24 Leave a comment on paragraph 24 0 初，帝以黎國禎、黎如篪爲質。[44b*6*12]

¶ 25 Leave a comment on paragraph 25 0 Sơ, Đế dĩ Lê Quốc Trinh, Lê Như Trì vi chất.

¶ 26 Leave a comment on paragraph 26 0 至是欲得山壽、馬騏來會，故遣思齊、仁澍同徃。[44b*7*5]

¶ 27 Leave a comment on paragraph 27 0 Chí thị dục đắc Sơn Thọ, Mã Kỳ lai hội, cố khiển Tư Tề, Nhân Chú đồng vãng.

¶ 28 Leave a comment on paragraph 28 0 先是，帝遣阮廌撰求封書，差人進暠表，乞立爲 …… [44b*9*1]

¶ 29 Leave a comment on paragraph 29 0 Tiên thị, Đế khiển Nguyễn Trãi soạn cầu phong thư, sai nhân tiến Cảo biểu, khất lập vi …

Dịch Quốc Ngữ

¶ 30 Leave a comment on paragraph 30 0 … [44a] Tứ, Anh Bình bá Lý An, Đô đốc Phương Chính, chưởng Đô ty sự đô đốc thiêm sự Trần Tuấn, Đô chỉ huy thiêm sự Trần Hựu, giám sát ngự sử Chu Kỳ Hậu, Cấp sự trung Quách Vĩnh Thanh, Hữu bố chính sứ Dặc Khiêm, Hữu tham chính Lục Quảng Bình, Tả tham chính Hồng Binh Lương, Lục Trinh, Án sát sứ Dương Thì Tập, Thiêm sự Quách Đoan, hội thề ở phía nam thành. Họ hẹn đến ngày 12 tháng 12 thì đem quân về nước và sai người đem tờ trình xin trả lại đất đai cho ta.

¶ 31 Leave a comment on paragraph 31 0 Bấy giờ bọn Thông ở trong thành đã quẫn bách lắm rồi, chỉ còn trông cây vào viện binh, thì viện binh lại bị ta đánh bại, cho nên phải giảng hòa, xin rút quân về nước.

¶ 32 Leave a comment on paragraph 32 0 Khi ấy, các tướng sĩ và người nước ta, khổ vì bọn giặc tàn ngược đã lâu, rủ nhau cố xin với vua rằng giặc nhiều mánh khoé biến trá, phải dùng quân mà đánh thắng chúng, khuyên vua hãy giết chúng đi. Chỉ có Hành khiển Nguyễn Trãi tham mưu ở nơi màn trướng, đã xem thư bọc sáp của Thông [gởi về nước] nói rằng:

¶ 33 Leave a comment on paragraph 33 0 [44b] “Chớ vì một góc đất đai nhỏ nhoi mà bao phen làm nhọc quân đi muôn dặm. Giả sử dùng tới số quân như lần đánh ban đầu¹, có được 6, 7, 8 viên đại tướng… như bọn Trương Phụ thì mới có thể đánh được. Nhưng dẫu có đánh được cũng không thể nào giữ được”.

¶ 34 Leave a comment on paragraph 34 0 Nên Trãi biết rất rõ chỗ mạnh yếu của giặc, mới chủ trương hoà nghị. Vua nghe theo. Bèn lệnh cho các quân giải vây và rút ra. Bấy giờ quân Minh cho Sơn Thọ, Mã Kỳ ra dinh Bồ Đề làm con tin với vua. Vua cũng sai Tư đồ Tư Tề và Lê Nhân Chú vào thành Đông Quan làm con tin với quân Minh. Cuối cùng hòa ước đã thành. Trước đây, vua cho Lê Quốc Trịnh và Lê Như Tỳ đi làm con tin. Đến đây, vì muốn cho Sơn Thọ và Mã Kỳ tới hội, cho nên sai Tư Tề và Nhân Chú cùng đi.

¶ 35 Leave a comment on paragraph 35 0 Trước đó vua sai Nguyễn Trãi soạn thư cầu phong, sai người dâng biểu của Cảo xin lập làm …

¶ 36 Leave a comment on paragraph 36 0 ^⇡ 1 Chỉ lần xâm lược nước ta vào năm 1407.