Đại Việt Sử Ký Toàn Thư (Hán – Nôm)

Thuận Tông Hoàng Đế [BK8, 18a18b]

Bản chụp nguyên văn chữ Hán

¶ 1 Leave a comment on paragraph 1 0

Tách câu và Phiên âm

¶ 2 Leave a comment on paragraph 2 0 …… 臣諦視。[18a*1*1]

¶ 3 Leave a comment on paragraph 3 0 … thần đế thị.

¶ 4 Leave a comment on paragraph 4 0 百官朝服呼：萬歲。[18a*1*4]

¶ 5 Leave a comment on paragraph 5 0 Bách quan triều phục hô: Vạn tuế.

¶ 6 Leave a comment on paragraph 6 0 上皇曰：「我與蓬莪相持久矣。[18a*1*11]

¶ 7 Leave a comment on paragraph 7 0 Thượng hoàng viết: “Ngã dữ Bồng Nga tương trì cửu hĩ.

¶ 8 Leave a comment on paragraph 8 0 今日始得相見，何異漢髙祖見項羽首。[18a*2*4]

¶ 9 Leave a comment on paragraph 9 0 Kim nhật thủy đắc tương kiến, hà dị Hán Cao Tổ kiến Hạng Vũ thủ.

¶ 10 Leave a comment on paragraph 10 0 天下定矣。」[18a*3*1]

¶ 11 Leave a comment on paragraph 11 0 Thiên hạ định hĩ”.

¶ 12 Leave a comment on paragraph 12 0 羅皚引餘眾至瀘江上岸，火塟蓬莪身屍，晝夜陸行，山脚作架，棧道𤌄飯，其上且行且食，全眾以歸，遇官軍進擊，則駐象撒貨以止之。[18a*3*5]

¶ 13 Leave a comment on paragraph 13 0 La Ngai dẫn dư chúng chí Lô giang thượng ngạn, hỏa táng Bồng Nga thân thi, trú dạ lục hành, sơn cước tác giá, sạn đạo chử phạn, kì thượng thả hành thả thực, toàn chúng dĩ quy, ngộ quan quân tiến kích, tắc trú tượng tản hóa dĩ chỉ chi.

¶ 14 Leave a comment on paragraph 14 0 是時，乂安人𢙇貳，新平、順化多叛從占，故土哩之人四散游擊，莫之能禦。[18a*6*2]

¶ 15 Leave a comment on paragraph 15 0 Thị thời, Nghệ An nhân hoài nhị, Tân Bình, Thuận Hóa đa phản tòng Chiêm, cố thổ lí chi nhân tứ tán du kích, mạc chi năng ngự.

¶ 16 Leave a comment on paragraph 16 0 朝廷雖以黎可鑄為两路安撫使，但在京遙鎮，未嘗到郡，惟土豪潘猛、范矜率眾歸順。[18a*7*12]

¶ 17 Leave a comment on paragraph 17 0 Triều đình tuy dĩ Lê Khả Chú vi lưỡng lộ An phủ sứ, đản tại Kinh dao trấn, vị thường đáo quận, duy thổ hào Phan Mãnh, Phạm Căng suất chúng quy thuận.

¶ 18 Leave a comment on paragraph 18 0 猛有膽畧，多覘賊情，有邀 [18a*9*9] 擊奔卒之功。上皇賞賜特厚，官至翊衛将軍，又陞威明将軍，管新平、順化聖翊軍，󰅾金雲符。[18b*1*1]

¶ 19 Leave a comment on paragraph 19 0 Mãnh hữu đảm lược, đa siêm tặc tình, hữu yêu kích bôn tốt chi công. Thượng hoàng thưởng tứ đặc hậu, quan chí Dực Vệ tướng quân, hựu thăng Uy Minh tướng quân, quản Tân Bình, Thuận Hóa Thánh Dực quân, đái kim vân phù.

¶ 20 Leave a comment on paragraph 20 0 〇二月，帝幸龍興、建昌、安生拜謁諸陵。[18b*2*18]

¶ 21 Leave a comment on paragraph 21 0 〇 Nhị nguyệt, Đế hạnh Long Hưng, Kiến Xương, An Sinh bái yết chư lăng.

¶ 22 Leave a comment on paragraph 22 0 詔捕賊黨元挺、阮洞、阮𠃔、黄科、阮康等，脅從罔治，元挺、陳蓀赴水死，康北走明國，詐稱陳氏子孫，改名添平。[18b*3*14]

¶ 23 Leave a comment on paragraph 23 0 Chiếu bổ tặc đảng Nguyên Đĩnh, Nguyễn Động, Nguyễn Doãn, Hoàng Khoa, Nguyễn Khang đẳng, hiếp tòng võng trị, Nguyên Đĩnh, Trần Tôn phó thủy tử, Khang Bắc tẩu Minh quốc, trá xưng Trần thị tử tôn, cải danh Thiêm Bình.

¶ 24 Leave a comment on paragraph 24 0 〇以陳渴真為龍捷奉宸内衛上将軍，封武節関内侯，范可永（西鎮人）為車騎衛上将軍，封冠服侯范勒、楊昂爵，賞五資。[18b*6*2]

¶ 25 Leave a comment on paragraph 25 0 〇 Dĩ Trần Khát Chân vi Long Tiệp phụng thần nội vệ thượng tướng quân, phong Vũ tiết Quan nội hầu Phạm Khả Vĩnh (Tây trấn nhân) vi Xa Kị vệ Thượng tướng quân, phong quan phục hầu Phạm Lặc, Dương Ngang tước, thưởng ngũ tư.

¶ 26 Leave a comment on paragraph 26 0 加勒監禁衛都，賜昂田三十𤱈。[18b*8*10]

¶ 27 Leave a comment on paragraph 27 0 Gia Lặc giám Cấm vệ đô, tứ Ngang điền tam thập mẫu.

¶ 28 Leave a comment on paragraph 28 0 其餘陞職爵有差。[18b*9*4]

¶ 29 Leave a comment on paragraph 29 0 Kì dư thăng chức tước hữu sai.

¶ 30 Leave a comment on paragraph 30 0 〇夏，四月，加尊先帝、…… [18b*9*12]

¶ 31 Leave a comment on paragraph 31 0 〇 Hạ, tứ nguyệt, gia tôn tiên đế, …

Dịch Quốc Ngữ

¶ 32 Leave a comment on paragraph 32 0 … [18a] tới xem cho kỹ. Các quan mặc triều phục, hô “muôn năm”. Thượng hoàng nói:

¶ 33 Leave a comment on paragraph 33 0 “Ta với Bồng Nga cầm cự nhau đã lâu, ngày nay mới được gặp nhau, có khác gì Hán Cao Tổ thấy đầu Hạng Vũ, thiên hạ yên rồi!”.

¶ 34 Leave a comment on paragraph 34 0 La Ngai dẫn số quân còn lại đến phía trên bờ sông Lô hoả táng xác Bồng Nga rồi ngày đêm đi bộ men theo chân núi, gác đường san đạo¹, nấu cơm trên đó, rồi vừa đi vừa ăn, đem cả quân trở về. Gặp quan quân đuổi đánh thì dừng voi lại, tung tiền bạc của cải ra để quân ta ngừng lại.

¶ 35 Leave a comment on paragraph 35 0 Bấy giờ, người Nghệ An vốn ở hai lòng, còn Tân Bình, Thuận Hóa thì phần nhiều làm phản theo Chiêm Thành, cho nên người địa phương phân tán đánh lén khắp nơi, không ai ngăn được. Triều đình tuy đã lấy Lê Khả Chú làm An phủ sứ lộ hai lộ ấy, nhưng chỉ ở kinh sư mà trấn trị từ xa, chứ chưa bao giờ tới quận. Chỉ có thổ hào Phan Mã và Phạm Căng đem dân chúng quy thuận. Mãnh là người can đảm mưu lược, dò biết được nhiều tình hình của giặc, lại có công đón [18b] đánh quân giặc bại trận chạy qua. Thượng hoàng thưởng cho rất hậu, cho làm tới Dực vệ quân, lại thăng làm Uy Minh tướng quân, chỉ huy quân Thánh Dực ở Tân Bình và Thuận Hóa, đeo vân phù vàng.

¶ 36 Leave a comment on paragraph 36 0 Tháng 2, vua ngự về Long Hưng, Kiến Xương, Yên Sinh, bái yết các lăng.

¶ 37 Leave a comment on paragraph 37 0 Xuống chiếu bắt bọn đảng giặc là Nguyên Đĩnh, Nguyễn Động, Nguyễn Doãn, Hoàng Khoa, Nguyễn Khang². Những người bị cưỡng bức theo chúng thì không bị tội, Nguyên Đĩnh và Trần Tôn nhảy xuống sông tự tử, Khang thì chạy trốn sang nước Minh, nói dối là con cháu họ Trần, đổi tên là Thiêm Bình.

¶ 38 Leave a comment on paragraph 38 0 Lấy Trần Khát Chân làm Long Tiệp phụng thần nội vệ thượng tướng quân, phong tước Vũ Tiết Quan nội hầu. Phạm Khả Vĩnh (người Tây Chân)³ làm Xa kỵ vệ thượng tướng quân, phong tước Quan phục hầu. Phạm Cự Lặc, Dương Ngang được thưởng tước 5 tư, thăng Lặc làm Giám cấm vệ đô, ban cho Ngang 30 mẫu ruộng. Còn những người khác thì đều được thăng chức tước theo mức độ khác nhau.

¶ 39 Leave a comment on paragraph 39 0 Mùa hạ, tháng 4, tôn thêm huy hiệu cho các tiên đế, …

¶ 40 Leave a comment on paragraph 40 0 ^⇡ 1 Đường men theo núi, phải lấy gỗ bắc sàn mà đi.

¶ 41 Leave a comment on paragraph 41 0 ^⇡ 2 CMCB 11 chép là Trần Khang.

¶ 42 Leave a comment on paragraph 42 0 ^⇡ 3 Tây Chân: tên huyện đời Trần và đầu thời Lê. Đến thế kỷ XVII, đổi là Nam Chân. Nay là đất huyện Nam Ninh, tỉnh Nam Hà.