Đại Việt Sử Ký Toàn Thư (Hán – Nôm)

Kỷ thuộc Ngô, Tấn, Tống, Tề, Lương [2a2b]

Bản chụp nguyên văn chữ Hán

¶ 1 Leave a comment on paragraph 1 0

Tách câu và Phiên âm

¶ 2 Leave a comment on paragraph 2 0 …… 縛以出，皆斬之，傳首武昌。[2a*1*1]

¶ 3 Leave a comment on paragraph 3 0 … phọc dĩ xuất, giai trảm chi, truyền thủ Vũ Xương.

¶ 4 Leave a comment on paragraph 4 0 史臣吳士連曰：士徽父薨不請命自立，又發兵拒命，義固當討然。[2a*2*1]

¶ 5 Leave a comment on paragraph 5 0 Sử thần Ngô Sĩ Liên viết: Sĩ Huy phụ hoăng bất thỉnh mệnh tự lập, hựu phát binh cự mệnh, nghĩa cố đương thảo nhiên.

¶ 6 Leave a comment on paragraph 6 0 吕岱誘之史降而殺之，非也。[2a*3*8]

¶ 7 Leave a comment on paragraph 7 0 Lữ Đại dụ chi sử hàng nhi sát chi, phi dã.

¶ 8 Leave a comment on paragraph 8 0 夫信者，國之寶也。[2a*4*1]

¶ 9 Leave a comment on paragraph 9 0 Phù tín giả, quốc chi bảo dã.

¶ 10 Leave a comment on paragraph 10 0 徽既降，縛送武昌，使生殺出於上，威信行乎下，不亦善乎？孫盛曰：「柔遠能邇莫善於信。」[2a*4*8]

¶ 11 Leave a comment on paragraph 11 0 Huy ký hàng, phọc tống Vũ Xương, sử sinh sát xuất ư thượng, uy tín hành hồ hạ, bất diệc thiện hồ? Tôn Thịnh viết: “Nhu viễn năng nhĩ mạc thiện ư tín”.

¶ 12 Leave a comment on paragraph 12 0 吕岱殺降邀功，君子非之。以是知吕氏之不延也信哉。[2a*6*5]

¶ 13 Leave a comment on paragraph 13 0 Lữ Đại sát hàng yêu công, quân tử phi chi. Dĩ thị tri Lữ thị chi bất diên dã tín tai.

¶ 14 Leave a comment on paragraph 14 0 ○一、鮪、匡後出，吳主原其罪，及王贅子𢌃皆免爲庶人。[2a*8*1]

¶ 15 Leave a comment on paragraph 15 0 Nhất, Vị, Khuông hậu xuất, Ngô chủ nguyên kì tội, cập vương chuế tử Ngẩm giai miễn vi thứ nhân.

¶ 16 Leave a comment on paragraph 16 0 數歲，一、鮪坐法誅。唯匡先病殁。[2a*9*3]

¶ 17 Leave a comment on paragraph 17 0 Sổ tuế, Nhất, Vị tọa pháp tru. Duy Khuông tiên bệnh một.

¶ 18 Leave a comment on paragraph 18 0 及𢌃卒，徽大 [2a*9*15] 將甘醴及桓治率吏民共攻岱。岱擊破之。[2b*1*1]

¶ 19 Leave a comment on paragraph 19 0 Cập Ngẩm tốt, Huy đại tướng Cam Lễ cập Hoàn Trị suất lại dân cộng công Đại. Đại kích phá chi.

¶ 20 Leave a comment on paragraph 20 0 於是除廣州，復爲交州如故。[2b*1*17]

¶ 21 Leave a comment on paragraph 21 0 Ư thị trừ Quảng Châu, phục vi Giao Châu như cố.

¶ 22 Leave a comment on paragraph 22 0 岱進攻九真，斬獲以萬數。[2b*2*9]

¶ 23 Leave a comment on paragraph 23 0 Đại tiến công Cửu Chân, trảm hoạch dĩ vạn sổ.

¶ 24 Leave a comment on paragraph 24 0 辛亥（漢建興九年，吳黄武三年）。[2b*3*1]

¶ 25 Leave a comment on paragraph 25 0 Tân Hợi (Hán Kiến Hưng cửu niên, Ngô Hoàng Vũ tam niên).

¶ 26 Leave a comment on paragraph 26 0 吳武陵五溪蠻反。[2b*3*13]

¶ 27 Leave a comment on paragraph 27 0 Ngô Vũ Lăng Ngũ Khê man phản.

¶ 28 Leave a comment on paragraph 28 0 吳主以南土清定，召刺史吕岱還。[2b*3*20]

¶ 29 Leave a comment on paragraph 29 0 Ngô chủ dĩ Nam thổ thanh định, triệu Thứ sử Lữ Đại hoàn.

¶ 30 Leave a comment on paragraph 30 0 合浦太守薜綜上疏曰：「昔帝舜南巡，崩於蒼梧。秦置桂林、南海、象郡，則四國内属久矣。[2b*4*9]

¶ 31 Leave a comment on paragraph 31 0 Hợp Phố Thái thú Tiết Tống thượng sớ viết: “Tích Đế Thuấn nam tuần, băng ư Thương Ngô. Tần trí Quế Lâm, Nam Hải, Tượng Quận, tắc tứ quốc nội thuộc cửu hĩ.

¶ 32 Leave a comment on paragraph 32 0 趙佗起於番禺，懷服百越之君，珠崖之南是也。[2b*6*4]

¶ 33 Leave a comment on paragraph 33 0 Triệu Đà khởi ư Phiên Ngung, hoài phục Bách Việt chi quân, Châu Nhai chi Nam thị dã.

¶ 34 Leave a comment on paragraph 34 0 孝武誅吕嘉，開九郡，設交趾刺史，徙中國罪人，雜居其閒，稍使學書，粗通禮化。[2b*7*3]

¶ 35 Leave a comment on paragraph 35 0 Hiếu Vũ tru Lữ Gia, khai cửu quận, thiết Giao Chỉ Thứ sử, tỉ Trung Quốc tội nhân, tạp cư kì nhàn, sao sử học thư, thô thông lễ hoá.

¶ 36 Leave a comment on paragraph 36 0 及昔光守交趾，任延守九真，建立學號，道以禮義。[2b*8*14]

¶ 37 Leave a comment on paragraph 37 0 Cập Tích Quang thú Giao Chỉ, Nhâm Diên thú Cửu Chân, kiến lập học hiệu, đạo dĩ lễ nghĩa.

¶ 38 Leave a comment on paragraph 38 0 由此而降，四百 …… [2b*9*14]

¶ 39 Leave a comment on paragraph 39 0 Do thử nhi giáng, tứ bách …

Dịch Quốc Ngữ

¶ 40 Leave a comment on paragraph 40 0 … [2a] [anh em Huy] đưa ra ngoài, đem chém cả, lấy đầu đưa về Vũ Xương.

¶ 41 Leave a comment on paragraph 41 0 Sử thần Ngô Sĩ Liên nói: Sĩ Huy cha mất không xin mệnh mà đã tự lập, lại đem quân chống mệnh, theo nghĩa thì phải đánh. Nhưng Lữ Đại đã dụ [Huy] ra hàng mà lại giết đi là trái lẽ. Giữ điều tin là báu của nước. Huy đã hàng cứ trói giải về Vũ Xương, khiến cho việc sinh sát được quyết ở trên, mà uy tín lan xuống kẻ dưới, há chẳng hay hơn ư? Tôn Thịnh nói: “Hoà với người phương xa, được lòng người ở gần, không gì hay hơn chữ tín”. Lữ Đại giết kẻ đầu hàng để cầu công, người quân tử lấy làm chê cười, xem thế mới biết họ Lữ không được lâu là phải lắm.

¶ 42 Leave a comment on paragraph 42 0 Nhất, Vĩ và Khuông sau mới ra hàng, được Ngô Vương tha tội, cùng với con tin của Sĩ Nhiếp là Ngẩm, đều giáng làm thứ nhân. Được vài năm, Nhất và Vĩ có tội bị giết, duy có Khuông ốm chết trước. Đến khi Ngẩm chết, đại [2b] tướng của Huy là Cam Lễ và Hoàn Trị đem lại dân đánh Đại, Đại đánh tan được. Bấy giờ mới bỏ Quảng Châu, đặt lại Giao Châu như cũ. Đại tiến đánh quận Cửu Chân, chém và bắt được kể hàng vạn người.

¶ 43 Leave a comment on paragraph 43 0 Tân Hợi, [231], (Hán Kiến Hưng năm thứ 9; Ngô Hoàng Vũ năm thứ 3).

¶ 44 Leave a comment on paragraph 44 0 Người man Ngũ Khê ở Vũ Lăng nước Ngô làm phản. Ngô Vương cho là đất miền Nam đã dẹp yên, gọi Thứ sử Lữ Đại về. Thái thú Hợp Phố là Tiết Tống¹ dâng sớ nói: “Ngày xưa vua Thuấn đi tuần phương nam, mất ở Thương Ngô, nhà Tần đặt các quận Quế Lâm, Nam Hải, Tượng Quận, thế thì bốn quận² ấy nội thuộc đã lâu rồi. Triệu Đà nổi dậy ở Phiên Ngung, vỗ về thần phục được vua Bách Việt, đó là miền đất về phía nam quận Châu Nhai, Hiếu Vũ (nhà Hán) giết Lữ Gia, mở 9 quận, đặt chức Thứ sử ở Giao Chỉ, dời những người phạm tội ở Trung Quốc sang ở lẫn vào các nơi ấy, cho học sách ít nhiều, hơi thông hiểu lễ hóa. Đến khi Tích Quang làm Thái thú Giao Chỉ, Nhâm Diên làm Thái thú Cửu Chân, dựng nhà học, dẫn dắt bằng lễ nghĩa. Từ đấy trở đi, hơn 400 …

¶ 45 Leave a comment on paragraph 45 0 ^⇡ 1 Tức là Tiết Kính Văn, như đã chép trong Cương mục (TB3, 5b).

¶ 46 Leave a comment on paragraph 46 0 ^⇡ 2 Nguyên văn chép là “tứ quốc”, hiểu là bốn quận (quận quốc).