Đại Việt Sử Ký Toàn Thư (Hán – Nôm)

Kỷ Sĩ Vương [NK3, 10a10b]

Bản chụp nguyên văn chữ Hán

¶ 1 Leave a comment on paragraph 1 0

Tách câu và Phiên âm

¶ 2 Leave a comment on paragraph 2 0 丁亥，二十一年（漢建安十二年）。[10a*1*1]

¶ 3 Leave a comment on paragraph 3 0 Đinh Hợi, nhị thập nhất niên (Hán Kiến An thập nhị niên).

¶ 4 Leave a comment on paragraph 4 0 漢袁徽遺尙書令荀彧書曰：「交州士府君，既學問優博，又達於從政。處大亂之中，保全一郡二十餘年，彊場無事，民不失業。羈旅之徒皆蒙其慶。雖竇融保河西，曷以加之？[10a*1*13]

¶ 5 Leave a comment on paragraph 5 0 Hán Viên Huy di Thượng thư lệnh Tuân Úc thư viết: “Giao Châu Sĩ phủ quân, ký học vấn ưu bác, hựu đạt ư tòng chính. Xử đại loạn chi trung, bảo toàn nhất quận nhị thập dư niên, cường trường vô sự, dân bất thất nghiệp. Ky lữ chi đồ giai mông kì khánh. Tuy Đậu Dung bảo Hà Tây, hạt dĩ gia chi?

¶ 6 Leave a comment on paragraph 6 0 官事少閑，輙玩書傳。[10a*4*18]

¶ 7 Leave a comment on paragraph 7 0 Quan sự thiểu nhàn, triếp ngoạn thư truyện.

¶ 8 Leave a comment on paragraph 8 0 《春秋左氏傳》凣簡籍無徵。輙以咨問，即傳諸疑，皆有師説，意思詳密。[10a*5*7]

¶ 9 Leave a comment on paragraph 9 0 Xuân thu Tả thị truyện phàm giản tịch vô trưng. Triếp dĩ tư vấn, tức truyện chư nghi, giai hữu sư thuyết, ý tư tường mật.

¶ 10 Leave a comment on paragraph 10 0 又《尙書》古今大義詳備。[10a*6*14]

¶ 11 Leave a comment on paragraph 11 0 Hựu Thượng thư cổ kim đại nghĩa tường bị.

¶ 12 Leave a comment on paragraph 12 0 兄弟並爲列郡，雄長一州，偏在萬里，威尊無上。[10a*7*4]

¶ 13 Leave a comment on paragraph 13 0 Huynh đệ tịnh vi liệt quận, hùng trưởng nhất châu, thiên tại vạn lí, uy tôn vô thượng.

¶ 14 Leave a comment on paragraph 14 0 出入鳴鍾磬，備具威儀。笳皷箫吹，車騎满道。胡人夾轂焚香者，常有數十。妻妾居輜軿，子弟從 [10a*8*3] 兵騎。當時貴重，震服百蠻，尉佗不能逾也。」[10b*1*1]

¶ 15 Leave a comment on paragraph 15 0 Xuất nhập minh chung khánh, bị cụ uy nghi. Già cổ tiêu xuy, xa kị mãn đạo. Hồ nhân giáp cốc phần hương giả, thường hữu sổ thập. Thê thiếp cư truy bỉnh, tử đệ tòng binh kị. Đương thời quý trọng, chấn phục bách Man, Úy Đà bất năng du dã”.

¶ 16 Leave a comment on paragraph 16 0 （徽時寓交州）。[10b*1*17]

¶ 17 Leave a comment on paragraph 17 0 (Huy thời ngụ Giao Châu).

¶ 18 Leave a comment on paragraph 18 0 及漢帝遣張津爲刺史（津守任在漢津建安六年），[10b*2*1]

¶ 19 Leave a comment on paragraph 19 0 Cập Hán Đế khiển Trương Tân vi thứ sử (Tân thú nhiệm tại Hán Tân Kiến An lục niên),

¶ 20 Leave a comment on paragraph 20 0 津好鬼神事，常著絳鄚頭巾，皷琴燒香，讀道書，云可以助化。爲其將區景所殺。而荆州牧劉表遣零陵令賴恭代津。[10b*2*20]

¶ 21 Leave a comment on paragraph 21 0 Tân hiếu quỷ thần sự, thường trữ giáng mạc đầu cân, cổ cầm thiêu hương, độc Đạo thư, vân khả dĩ trợ hoá. Vị kì tướng Khu Cảnh sở sát. Nhi Kinh Châu mục Lưu Biểu khiển Linh Lăng lệnh Lại Cung đại Tân.

¶ 22 Leave a comment on paragraph 22 0 漢帝聞津死，賜王玺書，曰：「交州絶域，南󰅾江海。上恩不宣，下義壅塞。如逆賊劉表，又遣賴恭窺看南土。今以卿爲綏南中郎將，董督七郡，領交州太守如故。」[10b*5*2]

¶ 23 Leave a comment on paragraph 23 0 Hán đế văn Tân tử, tứ vương tỉ thư, viết: “Giao Châu tuyệt vực, nam đái giang hải. Thượng ân bất tuyên, hạ nghĩa ung tắc. Như nghịch tặc Lưu Biểu, hựu khiển Lại Cung khuy khán nam thổ. Kim dĩ khanh vi Tuy Nam Trung lang tướng, đổng đốc thất quận, lĩnh Giao Châu Thái thú như cố”.

¶ 24 Leave a comment on paragraph 24 0 王遣吏張旻奉貢，請漢京都。[10b*8*4]

¶ 25 Leave a comment on paragraph 25 0 Vương khiển lại Trương Mân phụng cống, thỉnh Hán kinh đô.

¶ 26 Leave a comment on paragraph 26 0 是時天下䘮亂，道路斷絶，而王不廢職貢。[10b*8*15]

¶ 27 Leave a comment on paragraph 27 0 Thị thời thiên hạ tang loạn, đạo lộ đoạn tuyệt, nhi vương bất phế chức cống.

¶ 28 Leave a comment on paragraph 28 0 漢帝復下詔，拜安遠 …… [10b*9*12]

¶ 29 Leave a comment on paragraph 29 0 Hán đế phục hạ chiếu, bái An Viễn …

Dịch Quốc Ngữ

¶ 30 Leave a comment on paragraph 30 0 [10a] Đinh Hợi, năm thứ 21 [207], (Hán Kiến An năm thứ 12).

¶ 31 Leave a comment on paragraph 31 0 Viên Huy nhà Hán gửi thư cho Thượng thư lệnh là Tuân Úc rằng: “Giao Châu Sĩ phủ quân¹ đã học vấn sâu rộng lại thông hiểu chính trị, trong thời buổi đại loạn, giữ vẹn được một quận hơn 20 năm, bờ cõi không xảy ra việc gì, dân không mất nghiệp, những bọn khách xa đến trú chân² đều được nhờ ơn, dẫu Đậu Dung giữ đất Hà Tây cũng không hơn được. Khi việc quan có chút nhàn rỗi thì chăm xem các sách thư, truyện. Phàm những chỗ biên chép không rõ ràng trong sách Xuân thu Tả thị truyện, [tôi] đem hỏi, đều được ông giảng giải cho những chỗ nghi ngờ, đều có kiến giải của bậc thầy, ý tứ rõ ràng, chặt chẽ. Lại như sách Thượng thư, cả cổ văn và kim văn, những ý nghĩa to lớn, ông đều hiểu biết tường tận, đầy đủ. Anh em ông làm quan coi quận, hùng trưởng một châu, ở lánh ngoài muôn dặm, uy tín không ai hơn. Khi ra vào thì đánh chuông khánh, uy nghi đủ hết; kèn sáo thổi vang, xe ngựa đầy đường, người Hồ³ đi sát bánh xe để đốt hương thường có đến mấy mươi người; vợ cả, vợ lẽ đi xe che kín, bọn con em cưỡi ngựa dẫn quân theo [10b] hầu, người đương thời ai cũng quý trọng, các man di đều sợ phục, dẫu Úy Đà cũng không hơn được”. (Huy bấy giờ ngụ ở Giao Châu).

¶ 32 Leave a comment on paragraph 32 0 Sau vua Hán sai Trương Tân làm Thứ sử. (Tân nhận chức năm Kiến An thứ 6 [221] thời Hán). Tân thích việc quỷ thần, thường đội khăn đỏ, gảy đàn, đốt hương, đọc sách Đạo giáo, nói rằng có thể giúp việc giáo hoá, [sau] bị tướng là Khu Cảnh giết, châu mục Kinh Châu là Lưu Biểu sai Huyện lệnh Linh Lăng là Lại Cung thay Tân. Vua Hán nghe tin Tân chết, gửi cho vương [Sĩ Nhiếp] bức thư có đóng dấu ấn nói rằng: “Giao Châu ở cõi xa, một dải sông biển ở phía nam, ơn trên không truyền đến, nghĩa dưới bị nghẽn tắc, thế mà nghịch tặc Lưu Biểu lại sai Lại Cung dòm ngó đất Nam⁴, nay cho khanh làm Tuy Nam Trung lang tướng trông coi bảy quận, lĩnh Thái thú Giao Châu như cũ”.

¶ 33 Leave a comment on paragraph 33 0 Vương sai thuộc lại là Trương Mân mang đồ cống sang kinh đô nhà Hán. Bây giờ thiên hạ loạn lạc, đường sá đứt nghẽn, nhưng vương vẫn không bỏ việc nộp cống. Vua Hán lại xuống chiếu cho làm An Viễn …

¶ 34 Leave a comment on paragraph 34 0 ^⇡ 1 Phủ quân: tức Thái thú. Thời Hán, dinh Thái thú gọi là phủ, do đó gọi Thái thú là phủ quân.

¶ 35 Leave a comment on paragraph 35 0 ^⇡ 2 Nguyên văn: “ky lữ”, chỉ người Hán tránh loạn ở Trung Quốc chạy sang nước ta.

¶ 36 Leave a comment on paragraph 36 0 ^⇡ 3 Hồ nhân: chỉ các nhà sư Ấn Độ, Trung Á đến truyền đạo ở Liên Lâu, trị sở của bộ Giao Chỉ thời bấy giờ.

¶ 37 Leave a comment on paragraph 37 0 ^⇡ 4 Cuối đời Hán Hiến Đế, Lưu Biểu làm Thứ sử Kinh Châu, không thần phục nhà Hán.